KARAZLI HAKKI BEY
  |
KARAZLI HAKKI BEY
(1878-1948) Şair Asıl adı İsmail Hakkı’dır. Köyüne nisbetle “Karazlı Hakkı” olarak bilinmektedir. 1978 yılında Karaz (Kara Arz) (şimdiki adı Kahramanlar) Köyünde doğdu. Babası Recep Efendi, annesi Hafize Mavi Hanım’dır. Eğitimine müderris Hacı Cafer Efendinin öğrencisi olarak başlar, sonra yörede Yetim Hoca diye bilinen Mustafa Zihni Efendi’den tamamlar. 1905 yılında Arzıtı köyünden binbaşı İbrahim beyin kızı Halime Hanımla evlenir ve dört çocuğu olur. İsmail Hakkı, hem dini ilimlerde ve hem de tasavvufi terbiyede belli mesafeler almıştır. Bir mürşidi kâmil arama yolunda olan Hakkı Efendi, Kadiri Tarikatı Şettariye kolu halifesi ve aynı zamanda da dayısı olan emekli kolağası (kıdemli yüzbaşı) Ali Rıza Efendi’ye intisap etmiştir. Tariki Kadiri Şettariye ricalindendir. Karazlı Hakkı Bey, çok yönlü bir şahsiyet olup, âlim, şair ve musikişinastı. Şairin; “Yaz gelende çıkam yayla başına Kurban olam toprağına taşına Zâlim felek ağu kattı aşıma Ağam nerden aşar yolu yaylanın” mısralarıyla başlayan şiiri maya formunda halk müziği olarak bestelenmiştir. Hayatının sonuna kadar tebliğ ve irşat görevini sürdüren şair, 20 Mart 1948’de Erzurum’da vefat etmiş ve Kahramanlar Köyü mezarlığına defnedilmiştir. Oğlu Muhittin Bey babasından sonra irşat halvetinde oturarak bu görevi ömrünün sonuna kadar devam ettirmiştir. Mezarı babasının yanındadır. Karazlı Hakkı Bey’in en önemli eseri , şairin şiirlerini bir araya toplayan emekli imam İbrahim Alanka’nın tanzim ettiği “Divan” dır. Divan’da; Edeb-name, Hakikat-name, Aşk name, Tasavvuf-name adlarını taşıyan dört mesnevi ve 75 şiir yer almaktadır. İkinci eseri “Necâtü’l-insan” ( insanın Kurtuluşu) adını taşıyan dini, tasavvufi eserdir. |
Asıl adı İsmail Hakkı Bey olan Karazlı Hakkı, 1878 yılında Erzurum'un Karaz Kahramanlar köyünde doğdu. Ailesi, o çevrenin en zenginlerindendir. Babası, oğlu İsmail Hakkı'nın iyi yetişmesi için her türlü fedakârlığı göstererek, Bayburt'tan müderris Hacı Cafer Efendi'yi Karaz'a getirtir. İsmail Hakkı, onbeş yıl Hacı Cafer Efendi'nin eğitiminden geçer. Arapça ve Farsça'yı öğrenir. Tefsir, Hadis, Fıkıh, Mantık, Usûl-i Din gibi dersler görür.
İsmail Hakkı, tasavvuf terbiyesini, Şettari şeyhi olan Kolağası Ali Rıza Bey'den alır. Ali Rıza Bey, aynı zamanda İsmail Hakkı Bey'in dayısıdır. Hayatının sonuna kadar tebliğ ve irşad görevini sürdüren şair, 20 Mart 1948'de Erzurum'da vefat etti. Kahramanlar köyü mezarlığına defnedildi. Aşağıdaki şiir Hakkı Bey’e aittir. DEMİŞLER. Uy atasözüne halim selim ol Gönülden gönüle yol var demişler Geçer bu gençliğin bundan emin ol Sert sirke küpüne zarar demişler İyi bil alçağa akar bütün su Kamilin cahile nasihati bu İkrarını gözet olma ases-rû Birdir ikrar ile îman demişler Her şeye uzatma elin eteğin Veresiye olur bütün emeğin Nitekim göllerde şaşkın ördeğin Uçmayı unutur dalar demişler İnanma dünyanın sakın varına Zira dayanmazsın ah u zarına Bugünkü işini koyma yarına Yer yıkıldığı gün tozar demişler Boynunu uzatma olursun koyun Hüner meydanında çekinme soyun Zalimin zoruna dayanmaz oyun Evet zor oyunu bozar demişler Hiç akıl erer mi felek işine Görünen belayı alma başına İbretle iyi bak toru kuşuna Evvel ölçer sonra yutar demişler Çoktur bu dünyada bize gülenler Aşkı bilmeyenler ile bilenler Çok eski adettir dağdan gelenler Bağda olanları koğar demişler Sırra merak ettim sordum sakime Ekmeğin bilmeze sırrını deme Tuz ekmek ye namert lokmasın yeme Gün olur başına kakar demişler Yorulur her vara yoğa koşanlar Düz yolu bırakıp dağlar aşanlar Kazdığı kuyuya kendi düşenler Pişmanlık duyunca çıkar demişler Arz eyle bu pendi kendi özüne Dost zannetme her güleni yüzüne İncinme arifin doğru sözüne Doğru söz insana batar demişler Mürşid-i kâmili bulmayanlara Pîrler nasihatın almayanlara Sözünün isbatı olmayanlara Dipsiz kiler boş ambardır demişler |
KARAZLI HAKKI BEYKARAZLI HAKKI BEY (1878-1948) Şair Asıl adı İsmail Hakkı’dır. Köyüne nisbetle “Karazlı Hakkı” olarak bilinmektedir. 1978 yılında Karaz (Kara Arz) (şimdiki adı Kahramanlar) Köyünde doğdu. Babası Recep Efendi, annesi Hafize Mavi Hanım’dır. Eğitimine müderris Hacı Cafer Efendinin öğrencisi olarak başlar, sonra yörede Yetim Hoca diye bilinen Mustafa Zihni Efendi’den tamamlar. 1905 yılında Arzıtı köyünden binbaşı İbrahim beyin kızı Halime Hanımla evlenir ve dört çocuğu olur. İsmail Hakkı, hem dini ilimlerde ve hem de tasavvufi terbiyede belli mesafeler almıştır. Bir mürşidi kâmil arama yolunda olan Hakkı Efendi, Kadiri Tarikatı Şettariye kolu halifesi ve aynı zamanda da dayısı olan emekli kolağası (kıdemli yüzbaşı) Ali Rıza Efendi’ye intisap etmiştir. Tariki Kadiri Şettariye ricalindendir. Karazlı Hakkı Bey, çok yönlü bir şahsiyet olup, âlim, şair ve musikişinastı. Şairin; “Yaz gelende çıkam yayla başına Kurban olam toprağına taşına Zâlim felek ağu kattı aşıma Ağam nerden aşar yolu yaylanın” mısralarıyla başlayan şiiri maya formunda halk müziği olarak bestelenmiştir. Hayatının sonuna kadar tebliğ ve irşat görevini sürdüren şair, 20 Mart 1948’de Erzurum’da vefat etmiş ve Kahramanlar Köyü mezarlığına defnedilmiştir. Oğlu Muhittin Bey babasından sonra irşat halvetinde oturarak bu görevi ömrünün sonuna kadar devam ettirmiştir. Mezarı babasının yanındadır. Karazlı Hakkı Bey’in en önemli eseri , şairin şiirlerini bir araya toplayan emekli imam İbrahim Alanka’nın tanzim ettiği “Divan” dır. Divan’da; Edeb-name, Hakikat-name, Aşk name, Tasavvuf-name adlarını taşıyan dört mesnevi ve 75 şiir yer almaktadır. İkinci eseri “Necâtü’l-insan” ( insanın Kurtuluşu) adını taşıyan dini, tasavvufi eserdir. |